Bits of Freedom wint van Meta — maar waar blijft België?

Stel je voor: je kiest op Facebook of Instagram eindelijk eens voor een tijdlijn zonder algoritmes – gewoon berichten van mensen die je zélf volgt, in chronologische volgorde. Maar elke keer als je de app opnieuw opent, zit je toch weer vast in die oneindige stroom van “aanbevolen” content, advertenties en video’s die je nooit hebt gevraagd.

Dat is precies wat de Nederlandse organisatie Bits of Freedom aanklaagde in een rechtszaak tegen Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram. En met succes: op 2 oktober 2025 kreeg de organisatie gelijk van de rechter.

Een belangrijke overwinning voor gebruikersrechten. Maar terwijl ik het nieuws volgde, viel me iets op:
waar blijven zulke acties in België?

Eerst even: waar draaide de zaak om?

Bits of Freedom vond dat Meta Europese regels overtrad door gebruikers geen echte keuze te geven tussen een algoritmische of een neutrale tijdlijn. Volgens de nieuwe Europese Digital Services Act (DSA) moet elk groot platform minstens één optie bieden die géén gebruik maakt van persoonlijke profilering.

Meta doet dat wel — maar:

• Verstopt die optie in een moeilijk vindbaar menu
• Laat je keuze niet onthouden als je de app opnieuw opent
• Stuurt je steeds terug naar de algoritmische feed

De rechter stelde Bits of Freedom in het gelijk: gebruikers moeten vrij kunnen kiezen, en die keuze moet worden gerespecteerd. Meta moet nu zijn apps aanpassen.

Een precedent. En een signaal dat Europese regels écht iets betekenen — als je ze durft af te dwingen.

Maar in België?

En dat brengt me bij mijn persoonlijke vaststelling.
Terwijl ik dit volgde, kon ik het niet helpen me af te vragen:
waar blijven dit soort acties bij ons?

Ik hoor in België zelden over organisaties die techreuzen zoals Meta of TikTok juridisch ter verantwoording roepen. Er zijn ongetwijfeld mensen en initiatieven die werken rond privacy en digitale rechten — maar ze lijken amper zichtbaar, laat staan dat ze naar de rechtbank stappen om fundamentele gebruikersrechten af te dwingen.

Geen rechtszaken, geen publieke campagnes, geen stevige media-aandacht.

Die stilte valt op. En ze wringt.

Want de problemen die Bits of Freedom aankaart, spelen natuurlijk ook hier. Belgische gebruikers worden net zo goed gestuurd door algoritmes, geconfronteerd met gepersonaliseerde feeds, of gemanipuleerd via onduidelijke instellingen. Het verschil is alleen dat er bij ons niemand lijkt te zijn die daar echt werk van maakt.

En dat is eigenlijk gewoon jammer.

Digitale rechten gaan iedereen aan

De uitspraak tegen Meta toont aan dat het loont om op te komen voor je rechten — ook in de digitale wereld. Niet als abstract juridisch thema, maar heel concreet: je recht op een eerlijke, transparante en niet-gemanipuleerde online ervaring.

In Nederland is er een organisatie die dat werk doet.
In België? Daar blijft het voorlopig opvallend stil.