Veilige vs. Onveilige Netwerken: Hoe ik mijn online veiligheid bescherm als ik op het internet zit
Dit artikel maakt deel uit van de tiendelige blogreeks “Wekelijkse Privacy Boost: Eenvoudige Tips voor een Veiliger Digitaal Leven”
We leven in een wereld waar wifi overal is: op kantoor, in cafés, op treinen, en zelfs op vliegvelden. Maar zelfs als je lekker in de zon zit met een kop koffie en je favoriete serie streamt, is het belangrijk om je bewust te zijn van wat er achter de schermen gebeurt. Want die wifi-verbinding kan veel meer blootleggen dan je denkt.
Dat klinkt misschien dramatisch, maar hier is de waarheid: niet elk netwerk is veilig. Het lijkt zo vanzelfsprekend om even in te loggen op die open wifi in een café, maar dat is precies waar cybercriminelen vaak op wachten. Ze kunnen je gegevens onderscheppen, toegang krijgen tot je privé-informatie, en in sommige gevallen zelfs je apparaten hacken — allemaal zonder dat je het door hebt.
In deze blog leg ik uit hoe ik mijn online veiligheid waarborg als ik op verschillende netwerken zit, en geef ik je concrete tips om niet in de val te trappen.
1. Wat maakt een netwerk veilig of onveilig?
Om het simpel te houden: een veilig netwerk is er één waar je verbinding beschermd is tegen buitenstaanders, zodat niemand kan meelezen of je gegevens kan stelen. Dit geldt voor zowel de wifi als de mobiele data die je gebruikt. Als je een onveilig netwerk gebruikt, bijvoorbeeld een openbaar wifi-netwerk, kan je data makkelijk onderschept worden.
✅ Veilige netwerken:
- Persoonlijke netwerken: Zoals je thuiswifi, als die goed beveiligd is met een sterk wachtwoord.
- Veilige bedrijfsnetwerken: Deze worden meestal goed beschermd en zijn vaak voorzien van VPN’s (Virtual Private Networks) die de verbinding extra beveiligen.
- Mobiele netwerken (4G/5G): De mobiele data van je telefoon is over het algemeen een stuk veiliger dan wifi-netwerken, omdat mobiele providers vaak een extra beveiliging bieden.
❌ Onveilige netwerken:
- Openbare wifi: Dit is het type netwerk waar je in cafés, bibliotheken, luchthavens en hotels vaak op inlogt. Het is handig, maar gevaarlijk omdat er geen encryptie is, en je gegevens dus makkelijk te onderscheppen zijn.
- Wifinetwerken zonder wachtwoord: Als een wifi-netwerk geen wachtwoord heeft, is het een open uitnodiging voor kwaadwillenden om zich eraan te verbinden en jouw gegevens te stelen.
2. Gevaren van onveilige netwerken
Laat me je een paar gevaren vertellen die kunnen optreden als je zonder nadenken op een onveilig netwerk inlogt:
💻 Man-in-the-middle-aanvallen
Dit is een manier waarop hackers je verkeer onderscheppen en zelfs kunnen aanpassen. Stel je voor: je logt in op je bankaccount via een open netwerk, en een hacker onderschept je inloggegevens. Ze hebben nu toegang tot je bank, en jij merkt er niks van.
🕵️♂️ Data onderscheppen
Als je bijvoorbeeld inlogt op een site of verstuurt via een onveilig netwerk, kunnen hackers zien wat je typt — denk aan je e-mailadres, wachtwoorden en privé-informatie. Als je niet oppast, hebben ze binnen no-time toegang tot je accounts.
🎯 Valse netwerken (Evil Twin)
Sommige hackers zetten een valse wifi-netwerk op dat hetzelfde klinkt als de legitieme verbinding in de buurt, zoals “Cafe_Wifi”. Zodra je je verbindt, krijgen ze toegang tot al je gegevens zonder dat je het weet.
3. Hoe ik mezelf bescherm op onveilige netwerken
Wanneer ik me in een situatie bevind waar ik op een open netwerk moet inloggen, volg ik altijd deze stappen om mezelf te beschermen:
✅ Gebruik altijd een VPN
Een VPN versleutelt je internetverkeer, zodat zelfs als iemand het netwerk probeert te onderscheppen, ze niets kunnen lezen. Dit is voor mij de gouden regel als ik op openbare netwerken zit. Er zijn genoeg betrouwbare VPN-diensten die betaalbaar en makkelijk te gebruiken zijn (zoals Mullvad of ProtonVPN).
✅ Schakel bestandsdeling uit
Als je op een netwerk zit waar je geen vertrouwen in hebt, schakel dan bestandsdeling en andere netwerkfunctionaliteiten uit. Dit voorkomt dat iemand je apparaat kan benaderen via dat netwerk.
In Windows kun je dit makkelijk doen via de instellingen voor netwerk en internet. Op een Mac kun je dit uitschakelen in de Systeemvoorkeuren onder ‘Delen’.
✅ Verbind alleen met HTTPS-websites
Zorg ervoor dat je alleen websites bezoekt die beginnen met “https://” (de ‘s’ staat voor secure). Dat betekent dat de verbinding tussen jouw browser en de website versleuteld is, waardoor het moeilijker wordt voor hackers om je gegevens te onderscheppen.
✅ Schakel je wifi uit wanneer je het niet gebruikt
Als je niet actief op het internet zit, zet dan gewoon je wifi uit. Dit voorkomt dat je per ongeluk verbinding maakt met een onbekend netwerk.
4. Wat ik nooit doe op onveilige netwerken
- Bankieren en online winkelen: Ik doe geen financiële zaken op openbare netwerken. Zelfs met een VPN kan ik niet volledig ontspannen als het om mijn geld gaat.
- Inloggen op gevoelige accounts: Zoals mijn e-mail, werkaccounts of sociale media. Zelfs als ik een VPN gebruik, neem ik geen risico’s als ik via een onveilig netwerk surf.
- Geen wachtwoorden of persoonlijke gegevens invoeren: Ik vul nooit gevoelige informatie in op onveilige netwerken, zoals wachtwoorden of creditcardinformatie. Ik wacht liever tot ik weer op een veilig netwerk zit.
5. Wat te doen als je geen VPN wilt gebruiken?
Niet iedereen is fan van VPN’s, en dat is prima. Maar als je geen VPN wilt gebruiken, kun je altijd de volgende alternatieven proberen om je veiligheid te verbeteren:
- Gebruik mobiele data in plaats van wifi. Dit is vaak een veiligere optie, vooral als je geen VPN hebt.
- Gebruik 2FA (tweefactorauthenticatie) op al je belangrijke accounts. Dit maakt het een stuk moeilijker voor iemand om toegang te krijgen tot je account, zelfs als ze je wachtwoord weten.
Volgende keer…
…duik ik dieper in de wereld van het installeren van updates. Want zelfs als je netwerken goed beveiligt, kun je jezelf nog steeds kwetsbaar maken als je je software niet bijwerkt. Het is tijd om je apparaten echt te beschermen met de laatste beveiligingspatches!
Volgend artikel: Waarom je updates niet moet uitstellen: Hoe ik mijn apparaten veilig houd met de laatste versies
Share this content:
1 reactie